- کشور: ایران
- شهر: ارومیه
- جمعیت: 736,223 نفر
- مساحت: 102 کیلومترمربع
شهردار: حسین مهدی زاده
اُرومیّه یکی از کلانشهرهای ایران، مرکز استان آذربایجان غربی و شهرستان ارومیه در شمال غربی ایران که در منطقه آذربایجان واقع شدهاست. این شهر حدود 930 هزار نفر جمعیت، دهمین شهر پرجمعیت ایران و دومین شهر پرجمعیت منطقه شمالغرب ایران بهشمار میآید. ارومیه با ۱۳۳۲ متر ارتفاع در غرب دریاچه ارومیه، در دامنه کوه سیر و در میان دشت ارومیه قرار گرفتهاست. هوای ارومیه در تابستان نسبتاً گرم و در زمستان سرد است.
ارومیه با داشتن موقعیت ممتاز جغرافیایی در ۲۰ کیلومتری دریاچه ارومیه قرار دارد. ارتفاع ارومیه ۱۳۳۲ متر از آبهای آزاد است. ارومیه در دشت ارومیه واقع شدهاست که ارتفاعاتی چون کوه سیرداغی، کوه قیزقلعه، کوه جهودلر، کوه چهل مر شهیدان، کوه ماه داغی، کوه علی پنجه سی و کوه علی ایمان آن را احاطه کردهاند. در واقع ارومیه بین دریاچه ارومیه و دیواره کوههای غرب استان واقع شدهاست.
شهر ارومیه روی مدار ۳۷ درجه و ۳۲ دقیقه در نیمکره شمالی از خط استوا قرار گرفتهاست. همچنین این شهر روی نصف النهار ۴۵ درجه و ۲ دقیقه طول شرقی از نصفالنهار گرینویچ قرار دارد.
آب و هوای ارومیه با متوسط درجه حرارت ۸/۹ درجه سانتیگراد در تابستان تقریباً گرم و در زمستان سرد است. دوره بارندگی از اواخر مهر و ابتدای آبان شروع شده و تا خرداد ادامه دارد. میانگین دوره بارش ۹۳ روزه در ارومیه ۳۶۰ میلیمتر و میانگین بارش بلندمدت ارومیه ۲۳۸/۲ میلیمتر است. روزهای یخبندان ارومیه در آبان ۱۹ روز، در آذر ۲۷ روز، در دی ۳۰ روز، در بهمن ۲۸ روز، در اسفند ۱۴ روز و در فروردین ۶ روز است. در مجموع ۱۲۰ روز از سال در ارومیه یخبندان است. میانگین سرعت باد در ارومیه ۱۰/۵ متر بر ثانیه است؛ که اردیبهشت و اسفند با ۱۶ متر بر ثانیه حداکثر سرعت باد و دی و بهمن با ۷ متر بر ثانیه حداقل سرعت باد را دارند.
این شهر آثار تاریخی، باستانی، طبیعی و تفریحی و رفاهی بسیاری داشته و مقصد بسیار خوبی برای گردشگران در تمامی فصول می تواند محسوب شود. از جمله آثار تاریخی می توان به بنای سه گنبد، مسجد جامع، مسجد سردار، مسجد مناره، کلیسای ننه مریم، یخچال دوققوزپیلله، بازار سرپوشیده و از جمله آثار طبیعی می توان به دریاچه های ارومیه و مارمیشو و تالاب گلمرز و از جمله آثار باستانی می توان به تپه های تاریخی و قلعه های باستانی از جمله آثار اورارتویی در باراندوزچای و انزل و روستاهای مختلف شهرستان ارومیه اشاره کرد که مهمترینشان تپه باستانی گوی تپه در دو کیلومتری شهر و قلعه معروف کاظم داشی در ساحل دریاچه ارومیه است.
ارومیه با شهر ارزروم( بزرگترین و پرجمعیت ترین شهر شرق ترکیه) خواهرخوانده بوده و کنسولگری جمهوری ترکیه نیز از دیرباز در این شهر مستقر است.
این شهر دارای موزه های تاریخی، طبیعی و مردم شناسی است که فرهنگ، تاریخ، حیات وحش، جغرافیا و گذشته تاکنون و آداب و رسوم مردمان این دیار در آن به نمایش گذاشته شده است.
ارومیه شهرستانی با پتانسیل کشاورزی بسیار بالا و از قطب های کشاورزی و دامپروری کشور محسوب می شود و محصولات عمده تولید شده در آن شامل سیب و انگور است.
نقل بیدمشک، حلوای هویچ و گردویی، عرق بادرشبی و عرق بیدمشک و همچنین آثار مربوط به هنرمندان منبت کار از جمله سوغاتی های این شهر محسوب می شود.
همچنین هنر عاشیقی آذربایجان با عنوان” آشیقلار” در فهرست میراث معنوی کشور به نام ارومیه ثبت شده است.
رودخانه شهرچای از داخل شهر و رودخانه های باراندوزچای و نازلوچای نیز از دو سوی شهر و از بین روستاها به سمت دریاچه ارومیه جاری بوده و بر زیبایی های ارومیه افزوده اند که دریاچه زیبای سد شهرچای نیز ظرفیت بسیار خوبی برای بازدید گردشگران محسوب می شود.